Türkiye’de çevrimiçi olarak geçirilen sürenin ortalama olarak günde 7 saat olduğunu biliyor muydunuz? Peki, dijital dünyada geçirilen bu sürede dijital olarak bıraktığınız ayak izlerinizin; yani verilerinizin siber saldırganlar tarafından ele geçirilmek istendiğini biliyor musunuz? Siber saldırganlar haricinde büyük ya da küçük teknoloji şirketlerinin verilerinizin peşinde olduğunu biliyor muydunuz?

Dijital ayak izlerinizi güvende tutmak için VPN kullanabilirsiniz. VPN ile öncelikle giriş yaptığınız her web site ve servisin ele geçirdiği IP adresinizi gizleyebilirsiniz. IP adresi çevrimiçi kullandığınız her cihaza internet servis sağlayıcınız tarafından atanan ve cihazınızın internette iletişim kurmasını sağlayan bir seri rakamdan oluşur. Fiziki konumunuza yakın konumunuzun küresel internet ile paylaşılmasına sebep olan IP adresinizi VPN ile gizleyebilirsiniz. Bilgisayarınıza ya da akıllı telefonunuza VPN programı indirdiğinizde öncelikle IP adresiniz değişir. İnternet bağlantınız aynı zamanda çeşitli şifreleme algoritmaları ile şifrelenir. Dijital olarak güvenliğinizi sağlarken aynı zamanda anonimlik kazanırsınız.

VPN ile değişen IP adresiniz coğrafik olarak bulunduğunuz ülkede erişime engellenen web sitelere erişmenizi sağlar. Aynı zamanda, ülkenizde mevcut olmayan fakat başka ülkelerde mevcut olan web site ve servislere erişebilirsiniz.

VPN internet bağlantınızı şifrelediği için ağınızdaki diğer kişiler internet bağlantınızı göremez ve web aktivitelerinizi izleyemezler.

Arkanızda bıraktığınız dijital ayak izleriniz internet bağlantınız ile sınırlı değildir. Ziyaret ettiğiniz web siteler çerezler aracılığıyla internet aktivitenizi takip ederler. Çerezler bilgisayarınızın sabit diskine yerleştirilir. Tarayıcınızda geçmişi ve çerezleri temizlemediğiniz sürece üçüncü parti çerezleri çevrimiçi davranışlarınızı kaydetmeye ve analiz etmeye devam eder.

Üçüncü parti çerezleri tarafından toplanan bu veri ve bilgiler üzerinden gerçek hayattaki kimliğiniz belirlenebilir. Kişisel veri ve bilgilerinizi korumak adına tarayıcınızı gizli modda kullanarak çerezlerin sizi takip etmesini engelleyebilirsiniz. Bir siber güvenlik şirketi olan ExpressVPN, üçüncü parti çerezlerin takibinden korunmak için Chrome, Firefox ve Opera tarayıcıları tarafından desteklenen Privacy Badger’ı öneriyor.

Çerezler haricinde giriş yaptığınız web sitelerin güvenilir olması da dijital güvenliğiniz için çok önemli. Bir web sitenin güvenilir olup olmadığı kullandığı protokole bağlıdır. Web sitenin linki ‘’https://’’ ile başlıyorsa bu web sitede ile olan çevrimiçi iletişiminiz web sitenin sunucularında şifreli olarak saklanıyor demektir. ‘’http://’’ ile başlayan web sitelerde ise ‘’güvenli değildir’’ beyanını tarayıcı kısmında görebilirsiniz. Güvenilir olmamasının sebebi bu web site ile olan çevrimiçi iletişiminizin web sitenin sunucularında düz metin olarak saklanmasıdır.

Akıllı telefonunuzda kullandığınız uygulamalar dijital güvenliğinize zarar veriyor olabilir. Facebook, Instagram gibi sosyal medya platformları haricinde Candy Crush gibi oyunlar kişiler listenize, galerinize, mikrofonunuza, mesajlarınıza, arama geçmişinize erişim sağlıyor olabilir. Bir oyunun ya da hesap makinesi uygulamasının cihazınızın bütün özelliklerine erişimi olması yanında bunlarda değişiklikler yapabilme yetkisine sahip olması tehlikeli bir durumdur. Kullanmadığınız uygulamaları cihazınızdan silin ve kullanmakta olduğunuz uygulamaların izinlerini kontrol edin. Instagram’ın kameranıza erişimi olması normal bir durumdur fakat aynı şey bir oyun için geçerli değildir.

E-posta servisi olarak Gmail’den yararlanıyor olabilirsiniz. Gmail, Google’ın büyük ve kapsamlı olan ekosisteminin bir parçasıdır. Gmail hesabınız açıkken giriş yaptığınız bütün web siteler, cihazınızın konumu açıksa anlık konumunuz, kapalıysa aramalarınızdan yola çıkarak belirlenen konumunuz, cihazınızın yazılımsal ve donanımsal özellikleri, Youtube aramalarınız ve geçmişiniz kaydedilmektedir. Google bu veriler üzerinden yaşınızı, cinsiyetinizi, hobilerinizi, ilgi alanlarınızı keşfetmekte ve bu verilere dayanarak analiz gerçekleştirmektedir. Bu analiz sonucunda size daha kişisel reklamlar göstermeyi amaç edinmiş olsa da bir algoritma sayesinde tatile nereye gideceğinizi bir teknoloji şirketinin tahmin etmesi korkunç bir durumdur. Gmail hesabınızda Ayarlar kısmına girerek bu takibi durdurabilirsiniz.